donderdag 7 mei 2015

Onovergankelijke naamzinnen. Wat verbeet Gerdi?

Gerdi Verbeet wordt voorzitter van het Comité 4 en 5-mei. Maar wat verbeet Gerdi eigenlijk? Wat kon ze maar met moeite inhouden?

Verbijten is een overgankelijk werkwoord. Het heeft altijd een lijdend voorwerp nodig. 'Verdriet' bijvoorbeeld in Gerdi verbeet haar verdriet. Als naamzin voldoet Gerdi Verbeet helaas niet. Een naamzin, zo heb ik bedacht is een naam die een zin is. Vaak de kleinst mogelijke zin: onderwerp en gezegde: Hannie Schaft, Ted Troost, Tom Waits. Het werkt alleen met onovergankelijke werkwoorden. Dat zijn werkwoorden die geen lijdend voorwerp bij zich dragen. 

Sommige werkwoorden kunnen met en zonder lijdend voorwerp. Troosten bijvoorbeeld. Ted troost zijn cliënten. Maar je kunt ook in het algemeen zeggen dat Ted troost. Schaften verdraagt geen lijdend voorwerp. Hannie schaft geen boterham, ze eet een boterham tijdens de schaft. Je kunt wel zeggen dat Hannie tussen 12 en 13 uur schaft. Zonder lijdend voorwerp dus. Gerdi Verbeet kan dus weer niet zonder lijdend voorwerp. Jammer Gerdi!