woensdag 19 november 2014

De eerste blackface in Nederland: Moortje en de Moor

Dat is Ritsart. Hij is de oudste blackface van Nederland. Een blackface is een blanke die in het theater of voor het toneel wordt zwart geschminkt. De anti-pieten noemen Zwarte Piet nu ook wel een blackface, omdat blackfaces in de VS zwaar onder vuur kwamen te liggen. Ze willen met dit woord onderstrepen dat Zwarte Piet racisme is.

In de klucht Het Moortje van Bredero uit 1615 laat Ritsart zich geschminkt als negerin cadeau doen aan een bordeelhoudster. Ritsart is namelijk smoor op haar dienstmeisje Katrijntje en eenmaal in het huis verkracht hij haar. Wat een klucht! Gelukkig weet het publiek dat hij blank is.

Ook de boosaardige Monostatos uit de opera De Toverfluit van Mozart heeft plannen om Tamina te verkrachten als hij eenmaal alleen is met haar in het huis van zijn baas. Gelukkig komt het niet zo ver. Monostatos is een Moor. Regelmatig ook nog gepeeld door een dikke, zwarte man. Monostatos vindt zichzelf afgrijselijk zwart, 'wit is mooi', verzucht hij als hij de slapende Tamina ziet.

Knap lastig voor politiek correcte regisseurs, omdat juist de zwarte Moor een verkrachter is. Zij worstelen met wat zij de racistische kant van de opera noemen. Daarom is Monostatos niet altijd zwart als de opera wordt opgevoerd. Niet zwart, maar politiek correct blank (niemand wil zover gaan om de opera maar helemaal in het archief te stoppen.

Een witte Monostatos levert veel discussie op. Tegenstanders zeggen niet alleen dat je de tekst van de opera behoorlijk moet aanpassen, maar dat politiek correcte regisseurs ook nog eens de geschiedenis willen herschrijven.

De enige speler in de opera die vrij gelaten is over de zwarte Monostatos is de vogelvanger. Hij schrikt zich eerst dood als hij de Moor ziet, maar verzucht even later dat je ook zwarte vogels hebt dus waarom geen zwarte mensen?